Nếu bạn là người yêu bóng đá, chắc hẳn cụm từ “derby” không còn xa lạ. Mỗi khi nghe đến “Manchester Derby”, “El Clásico” hay “Superclásico”, người hâm mộ đều cảm nhận được bầu không khí sục sôi, nơi danh dự, niềm kiêu hãnh và cảm xúc vượt lên trên cả điểm số. Để hiểu rõ hơn về khái niệm Derby là gì cùng các trận đấu hấp dẫn, kịch tính, mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của 90 Phút TV nhé!
Derby là gì?
Derby là gì? Từ “derby” bắt nguồn từ tiếng Anh, ban đầu được dùng để chỉ các trận đấu giữa hai đội thể thao cùng thành phố hoặc vùng lân cận. Theo Oxford English Dictionary, “derby” xuất hiện từ thế kỷ XIX, khi các vùng ở Anh tổ chức những trận bóng dân gian giữa cư dân hai khu vực gần nhau. Nhiều tài liệu mà 90m TV thu thập cho rằng, nguồn gốc xa xưa nhất của “derby” đến từ vùng Derbyshire (Anh), nơi từng có trò chơi đá bóng cổ đại giữa hai làng, kéo dài suốt nhiều ngày.
Về sau, thuật ngữ này được dùng phổ biến trong bóng đá để chỉ cuộc đối đầu đặc biệt giữa hai đội bóng có mối liên hệ lịch sử, địa lý hoặc văn hóa sâu sắc. Không nhất thiết phải cùng thành phố, đôi khi “derby” còn là những trận đấu mang tính đối kháng truyền kiếp – nơi mỗi bàn thắng là niềm tự hào, và mỗi thất bại là nỗi cay đắng của cả một cộng đồng người hâm mộ.
Top 5 trận derby kịch tính nhất thế giới
El Clásico – Real Madrid vs FC Barcelona
El Clásico giữa Real Madrid và Barcelona chính là trận derby đầu tiên được 90PhutTV nhắc đến. Đây là cuộc chạm trán giữa hai gã khổng lồ của Tây Ban Nha: Real Madrid và Barcelona. Nhưng El Clásico không chỉ là chuyện của hai đội, mà còn là biểu tượng cho sự đối lập giữa Madrid – trung tâm quyền lực của hoàng gia Tây Ban Nha và Catalonia – vùng đất mang khát vọng tự do và độc lập.
Trận đấu đầu tiên giữa hai đội diễn ra năm 1902. Kể từ đó đến nay, El Clásico luôn là tâm điểm của thế giới bóng đá. Từ những cuộc đối đầu giữa Di Stéfano và Kubala, tới kỷ nguyên Ronaldo – Messi, mỗi lần hai đội gặp nhau là một chương sử mới được viết.
Các thống kê cho thấy, hai đội đã gặp nhau hơn 260 lần, với thành tích tương đối cân bằng. Mỗi chiến thắng, mỗi bàn thắng đều khắc sâu trong ký ức của người hâm mộ. Với khán giả toàn cầu, El Clásico là “trận derby của mọi derby”, thu hút hàng trăm triệu lượt xem trên khắp thế giới.
Superclásico – Boca Juniors vs River Plate
Tại Nam Mỹ, khi nói đến derby, người ta nghĩ ngay đến Superclásico giữa Boca Juniors và River Plate ở thủ đô Buenos Aires, Argentina. Đây không chỉ là một trận bóng, mà là một sự kiện văn hóa – xã hội.
Hai đội bóng này ra đời cùng thời, cùng thành phố, nhưng mang bản sắc trái ngược. Boca Juniors xuất thân từ khu bình dân La Boca – nơi những người lao động sinh sống, trong khi River Plate được xem là đại diện cho giới trung lưu. Chính sự đối lập ấy khiến mỗi lần gặp nhau, bầu không khí ở sân La Bombonera hay El Monumental luôn rực lửa.
Trận Superclásico năm 2018 tại Copa Libertadores là minh chứng cho sự kịch tính cực độ. Hai đội hòa nhau ở lượt đi, và trận lượt về bị hoãn do bạo lực từ CĐV. Cuối cùng, trận chung kết được tổ chức tại Madrid. River Plate giành chiến thắng 3-1, khép lại một trong những trận derby điên rồ nhất thế kỷ.
Derby della Madonnina – AC Milan vs Inter Milan
Giữa lòng nước Ý hoa lệ, Derby della Madonnina là biểu tượng của sự cạnh tranh đẳng cấp và kiêu hãnh. Cái tên “Madonnina” xuất phát từ bức tượng Đức Mẹ Vàng trên đỉnh nhà thờ chính tòa Milan, biểu trưng cho thành phố.
Điều đặc biệt của derby này là hai đội cùng dùng chung sân vận động San Siro, nhưng mỗi khi đá derby, không khí như biến nơi này thành hai nửa thế giới khác nhau. Màu đỏ – đen của AC Milan và xanh – đen của Inter Milan hòa lẫn trong khán đài, tạo nên khung cảnh huyền ảo hiếm có.
Trong lịch sử, cả hai đội đều sở hữu nhiều danh hiệu quốc tế và nội địa. Năm 2023, Inter Milan từng loại AC Milan ở bán kết Champions League, khiến người hâm mộ đỏ – đen đau lòng, nhưng đồng thời làm cho derby Milan trở thành tâm điểm toàn cầu. Đây là trận derby vừa sang trọng, vừa máu lửa.
Old Firm Derby – Celtic F.C. vs Rangers F.C.
Ở Scotland, người ta có thể tha thứ cho nhiều thứ, trừ việc ủng hộ “đội kia”. Old Firm Derby giữa Celtic và Rangers tại thành phố Glasgow là một trong những cuộc đối đầu khốc liệt, lâu đời và mang tính biểu tượng nhất hành tinh.
Trận derby đầu tiên diễn ra vào năm 1888, và kể từ đó, hai đội đã gặp nhau hơn 440 lần. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của Old Firm không chỉ nằm ở bóng đá, mà còn ở sự chia rẽ tôn giáo và văn hóa: Celtic gắn với cộng đồng Công giáo và người gốc Ireland, trong khi Rangers đại diện cho cộng đồng Tin Lành và tầng lớp trung lưu Scotland.
Sự đối lập đó khiến mỗi trận đấu trở thành một “cuộc chiến tinh thần”. Nhiều năm qua, bạo lực, biểu ngữ, và cả nước mắt đã gắn liền với derby này. Dẫu vậy, không ai có thể phủ nhận rằng Old Firm chính là linh hồn của bóng đá Scotland – nơi lòng trung thành được đo bằng máu và nước mắt.
The Intercontinental Derby – Fenerbahçe vs Galatasaray
Nếu các trận derby trên là “cuộc chiến trong một thành phố”, thì derby giữa Fenerbahçe và Galatasaray lại là trận derby giữa hai lục địa. Cả hai đội đều thuộc Istanbul, nhưng Galatasaray ở phần châu Âu, còn Fenerbahçe ở phần châu Á – vì thế người ta gọi đây là “Intercontinental Derby”.
Trận đầu tiên diễn ra vào năm 1909, và từ đó đến nay, mỗi lần hai đội gặp nhau là cả Istanbul rung chuyển. Người dân coi đây là “trận chiến của danh dự dân tộc”, bởi hai đội không chỉ đại diện cho bóng đá Thổ Nhĩ Kỳ, mà còn cho niềm tự hào văn hóa của hai bờ eo biển Bosphorus.
Sức nóng của trận đấu đôi khi vượt quá khuôn khổ thể thao khi mà CĐV mang pháo sáng, biểu ngữ và cả lòng thù hận lên khán đài. Nhưng chính điều đó lại làm nên thương hiệu của nó. Với người Thổ Nhĩ Kỳ, thắng trong trận derby này còn quan trọng hơn cả vô địch quốc gia.
Kết luận
Với những thông tin được 90m TV chia sẻ ở trên hy vọng đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về khái niệm Derby là gì. Một trận derby có thể kết thúc sau 90 phút, nhưng dư âm của nó kéo dài mãi trong lòng người hâm mộ. Đó chính là lý do vì sao, dù bóng đá có thay đổi thế nào, derby vẫn mãi là linh hồn của môn thể thao vua.